Göğe bakan kocakarı yazılarıma epeydir ara vermiştim, ancak göğe bakmaya hiç ara vermedim.
Karadeniz’de yaşarken, mesela yağmurun yağacağına dair tam olarak hangi bilgiye dayalı olduğunu çözemediğim ama çok net bilgilerim vardı. Sanıyorum, havadaki nemin aniden buhar halden sıvı haline geçtiğini her şeyden önce ciğerlerim hissederdi ve yağmurun yağacağını anlardım. Bunun dışında denizi gözlerdim, renginden, dalgasından, dalganın geldiği yönden ve havanın basıklığından havanın bozacağını anlardım. Eğer bozuk hava; doğudan gelmişse fena vurur kar yağarsa uzun süre kalkmazdı, batıdan yaklaşan bozuk hava ise kısa sürerdi.
Bu geçtiğimiz dönemde yeni memlekette gökyüzünü gözleyerek hava tahminlerinde bulunmaya çalışıyorum. Tabii hemen birkaç tiyo yakaladım. Mesela arkamızda kalan Ağı Dağında sis olursa hava bozuyor. Biz normalde boğazı ve Gelibolu yarımadasını görüyoruz, eğer Semadirek ve Gökçeada görünür hale gelirse, özellikle de Semadirek görünürse bayağı ayaz geliyor demektir. Geçen gönlerden birinde, mevsime göre gayet güzel bir havada bu adayı hiç görmediğimiz kadar net gördük ve tabii arkasından inanılmaz soğuk bir poyraz başladı. Günlerce nefesimiz dondu.
Karadeniz’in en soğuk rüzgarı karayeldir, burada ise poyraz soğuk. İşte bütün bunları ufaktan öğreniyorum.
2020 yılının Ocak ayının en önemli gökyüzü olayı bence 10/11 ocak günü gerçekleşecek ve Türkiye’den de izlenebilecek olan parçalı ay tutulmasıdır.
Ay tutulmaları bilindiği gibi dolunay zamanlarında gerçekleşir. Bu ay tutulmasının bazı özelliklerinden söz edecek olursak, ayın 13ünde ay dünyaya en yakın konumunda olacak, yani tutulma ayla dünyanın birbirine oldukça yakın oldukları bir dönemde gerçekleşecek. Bu fiziki durumun dolunayın ve bu tutulmanın etkisini daha da artıracağı düşüncesindeyim.
Bu tutulma ayrıca Nardugan Bayramına denk gelmektedir. Nardugan Bayramı, son yıllarda daha çok dikkatimizi çekmeye başladı, çünkü bu bayram ve gelenekleri, Noel, Hanukan gibi bazı dini bayramlar içerisine alınmış ve orijinal halinden oldukça sapmış ve İslamiyet’i kabul eden halklar arasında unutulmuştur.
Nardugan; Aralık ayında yılın en kısa günlerinin artık uzamaya döndüğü 22 Aralık gününden sonra gelen ilk dolunayda kutlanır. Bu bayramda ağaç süsleme geleneği de vardır, hatta dilek ağacı bu bayrama atfedilir. Ben de kış ortasının, günlerin uzamaya başladığı bu günlerin, önümüzdeki tarım mevsimine bereket getirmesi için niyet etmek için çok doğru bir zaman olduğuna inanıyorum. Baharın gelmesini kutladığımız Hıdrellez günü gibi, bu yıl, Narduganda da, dileklerimi bir ağacın dalına ve oradan da evrene aktarmaya başlayacağım.
Tabii benim Kalandar Analık hikayem de devem ediyor. Burada da 14 Ocak günü yani eski yılbaşında ekmek yapıp, bozuk para vereceğim insanlar oluşmaya başladı. Eğer becerebilirsem bu yıl çuval da gezdireceğim.
Kalandar, Hıdrellez gibi eski Anadolu geleneklerini yaşatmaya ve yaşamaya oldukça özen gösteririm, bu yıl kutladığım bu bayramlara Nardugan’ı da ekledim.
